HISTORIA

Do niezwykłych osiągnięć Gerharda Zeggerta należy zainicjowanie i prowadzenie tzw. koncertów poniedziałkowych, które regularnie – przez długi okres co tydzień – odbywały się w kościele św. Marii Magdaleny, a później także w kościele św. Krzysztofa. Z dzisiejszej perspektywy działalność ta wydaje się nie do zrealizowania. W warunkach parafialnych Zeggert zorganizował w latach 1923–1945 ponad 400 koncertów, na których przedstawiano muzykę wszystkich epok, głównie kompozytorów niemieckich, ale również włoskich i angielskich. Były to prezentacje instrumentalnej muzyki kameralnej, solowej z towarzyszeniem organów, a także muzyki wokalnej bądź wokalno-instrumentalnej. Wykonawcami byli zapraszani przez kantora soliści wokaliści i instrumentaliści (skrzypce, wiolonczela, lutnia), a także chóry, przede wszystkim miejscowe parafialne. Zeggert występował jako organista i dyrygent. Na wszystkie koncerty, jak informują zachowane afisze, wstęp był bezpłatny – sprzedawano natomiast programy i inne publikacje (np. o organach obu kościołów należących do parafii), a także zbierano dobrowolne ofiary. Dochody te przeznaczane były na konserwację i rozbudowę parafialnych instrumentów oraz na pokrycie kosztów ogrzewania i oświetlenia.

REPERTUAR

W zestawieniu koncertów dają się zauważyć pewne koncepcje repertuarowe. Pierwszą grupę stanowią koncerty monograficzne poświęcone jednemu twórcy lub wybranemu kręgowi kompozytorskiemu. Kolejno wyróżnić można repertuar operujący literaturą na jeden instrument solo lub głos ludzki z towarzyszeniem organów. Dalej: koncerty odbywające się pod tytułem programowym, jak np. Kobieta w Nowym Testamencie czy też Pieśń w ewangelickiej muzyce kościelnej. Czwartą grupę stanowią koncerty o programie mieszanym, nie podlegającym jakiejś sprecyzowanej idei. Choć całość poniedziałkowego cyklu nosiła miano Orgelkonzerte, prezentacje poświęcone w pełni solistycznej muzyce organowej stanowią de facto nieznaczny ułamek ogółu. Wśród autorów wykonywanej literatury można wyróżnić pewne nazwiska, które pojawiają się niezwykle często. Z jednej strony są to kompozytorzy doby baroku – Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich Händel, Heinrich Schütz, Dietrich Buxtehude – z drugiej zaś twórcy bliscy czasom Zeggerta lub wręcz mu współcześni: Felix Mendelssohn, Ferenc Liszt, Johannes Brahms, Max Reger, Heinrich Kaminski. Świadczy to o ciekawym i atrakcyjnym dla słuchacza zróżnicowaniu repertuarowym, jak i o wysokiej samoświadomości muzycznej wykonawców, potrzebnej do stylowego wykonawstwa tak różnorakiej muzyki.

BADANIA I REAKTYWACJA

Cykl koncertów poniedziałkowych był badany przez Joannę Subel, a także przez Tomasza Kmitę-Skarsgårda i został w miarę możliwości skatalogowany. Wiadomo, że został zainaugurowany na przełomie października i listopada 1923. Niestety nie udało się do tej pory dotrzeć do źródeł dokumentujących datę pierwszego z koncertów, ani do repertuaru oraz wykonawców kolejnych trzydziestu siedmiu. Badania te wymagają jeszcze dokładniejszej kwerendy bibliotecznej, która obecnie może polegać już tylko na przeglądaniu prasy wrocławskiej (kościelnej, specjalistycznej i miejskiej) z tamtego okresu. Nie wszystkie koncerty były recenzowane, szczególnie pierwsze z cyklu, który nie posiadał wówczas jeszcze żadnej renomy, więc być może nigdy już nie dotrzemy do informacji w tym zakresie.

W 2013 powstał pomysł by powrócić do zwyczaju organizowania koncertów poniedziałkowych, obecnie w cyklu comiesięcznym. Zachowano numerację prezentacji muzycznych prowadzonych przez Zeggerta. 21 października 2013 r., w 117. rocznicę jego urodzin, odbył się I koncert inauguracyjny w kościele św. Marii Magdaleny (obecnie katedra Kościoła Polskokatolickiego), a 28 października II koncert inauguracyjny w kościele św. Krzysztofa, na którym obecna był córka Zeggerta, Ute Kopf-Zeggert, a na wiolonczeli grała jego wnuczka Brita Maria Kopf.